Phố Cửa Nam dài 244m, rộng 12m. Từ đầu phố Phan Bội Châu đến đường Lê Duẩn (số nhà 15).
Phố Cửa Nam dài 244m, rộng 12m.
Từ đầu phố Phan Bội Châu đến đường Lê Duẩn (số nhà 15).
Có tên gọi Cửa Nam là do ở gần Cửa Đông Nam của thành Thăng Long đời Nguyễn. Vị trí cửa thành này nay là ngã tư đường Trần Phú – Tôn thất Thiệp.
Còn vị trí của cửa thành dương mã (mang cá) bảo vệ cho cửa Đông Nam này là ngã ba phố Tống Duy Tân – ngõ Hàng Bông Lờ (đoạn đường xe lửa chạy ở phía sau phố Tống Duy Tân chính là cạnh phía Đông của mang cá, cong cạnh phía Tây là đoạn cuối của đường Điện Biên Phủ).
Phố Cửa Nam nguyên là đất của thôn Yên Trung thượng, tổng Tiền Nghiêm (sau đổi là Vĩnh Xương) huyện Thọ Xương cũ. Đình của thôn này ở số nhà 47, thờ thánh Tản Viên.
Còn chùa của thôn này ở số nhà 94 phố Hai Bà Trưng, quen gọi là chùa Thiên Phúc.
Đối với lịch sử chống Pháp của Thủ đô, phố Cửa Nam có một số nhà đáng ghi nhớ. Đó là nhà số 20, vốn là hàng Cơm của vợ chồng ông Sáu Tĩnh, trong thời gian đầu năm 1908 từng là nơi hội họp của những người lãnh đạo chủ chốt cuộc đầu độc lính Pháp nổ ra ngày 27/6/1908.
Thời Pháp thuộc có tên là phố Nây-rê (rue Neyret), năm 1945 đổi thành phố Cửa Nam, năm 1949 và 1951 vẫn giữ nguyên tên phố Cửa Nam.
Ngày 22/12/1894, một đám cháy lớn đã thiêu trụi 50 căn nhà tranh ở góc tam giác, nơi giao nhau của 3 phố Teinturier (phố Thợ Nhuộm), phố Coton (phố Hàng Bông) và phố Camps des Lettrées (phố Tràng Thi). Những ngôi nhà bị cháy là nhà của những người chuyên làm đồ hàng mã để thờ.
Chính quyền đã Thành phố đã ra lệnh cấm làm lại nhà trên khu đất ấy và đã xây dựng nên quảng trường Neyret (vườn hoa Cửa Nam ngày nay).
Đầu phố Cửa Nam ngày nay có vườn hoa Bách Việt, đó cũng là một nơi có Liên quan tới lịch sử (xem mục Bách Việt). Cuối phố có chợ Cửa Nam là một chợ có từ lâu, chậm nhất có từ đầu thế kỷ XIX. S
ách Lịch triều hiến chương loại chí của Phan Huy Chú, phần Quốc dụng chi có ghi rằng vào đời Gia Long (1801 – 1820) thuế chợ Cửa Nam hàng năm là “310 quan tiền và 100 tấm da trâu bò”.
Xem thêm: Phố An Hòa, phường Mỗ Lao, quận Hà Đông
