Phẫu thuật tái tạo dây chằng chéo là một trong những phương pháp điều trị phổ biến cho các trường hợp tổn thương nghiêm trọng, giúp khôi phục chức năng và ổn định của khớp gối. Tuy nhiên, thời gian quay lại chơi thể thao sau phẫu thuật còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm mức độ tổn thương, quá trình hồi phục và sự tuân thủ chế độ tập luyện của người bệnh.
Mổ dây chằng bao lâu thì tập thể thao được?
Thời gian cần thiết để quay lại chơi thể thao sau phẫu thuật tái tạo dây chằng chéo trước (ACL) thường kéo dài từ 6 đến 9 tháng. Các giai đoạn phục hồi cụ thể như sau:
Giai đoạn 1: Sau phẫu thuật (0 – 4 tuần)
Trong giai đoạn này, người bệnh không nên vận động mạnh và phải tuân thủ các chỉ định của bác sĩ để tránh nguy cơ tổn thương thêm cho dây chằng. Các phương pháp điều trị thường được chỉ định bao gồm:
- Nghỉ ngơi và tránh di chuyển quá nhiều. Đeo nẹp cố định khớp gối giúp bảo vệ vùng phẫu thuật.
- Chườm lạnh để giảm sưng và đau, chườm lạnh là biện pháp hữu hiệu trong những ngày đầu sau phẫu thuật.
- Tập luyện nhẹ nhàng theo hướng dẫn của bác sĩ để ngăn ngừa cứng khớp.
Ví dụ, nếu bạn bị tổn thương dây chằng chéo trước, song song với việc sử dụng nẹp, bệnh nhân cũng sẽ được thực hiện bài tập phục hồi sau mổ dây chằng chéo trước. Các bài tập này giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp xung quanh khớp gối, cải thiện độ linh hoạt và phục hồi chức năng của khớp.
Giai đoạn 2: Quay trở lại các hoạt động thường ngày (4 tuần – 2 tháng)
Giai đoạn này, người bệnh có thể phục hồi khả năng vận động cơ bản, nhẹ nhàng và bắt đầu quay trở lại các hoạt động hàng ngày. Tuy nhiên, người bệnh cần tránh các hoạt động gây căng thẳng hoặc có tác động mạnh đến khớp gối như chạy, nhảy hay đi lại trên địa hình không bằng phẳng.
Ví dụ, nếu bạn bị tổn thương dây chằng chéo sau, các bác sĩ sẽ thường chỉ định bài tập phục hồi chức năng dây chằng chéo sau dưới đây:
- Bài tập đi lại: Giúp cải thiện dáng đi, gia tăng sự linh hoạt của khớp gối và thăng bằng của cơ thể. Bao gồm đi lùi, đi bộ qua chướng ngại vật,…
- Bài tập kéo giãn và tăng tầm vận động: Khôi phục khả năng đi lại, lên xuống cầu thang và thực hiện các động tác cơ bản trong sinh hoạt hàng ngày.
- Bài tập tăng sức mạnh cơ: Giúp tăng cường cơ đùi và cơ xung quanh khớp gối để hỗ trợ ổn định khớp gối.
Giai đoạn 3: Tập mạnh (2 – 4 tháng)
Giai đoạn này, các bài tập sẽ có sự gia tăng về cường độ tập luyện và tập trung vào tăng cường sức mạnh các cơ:
- Các bài tập chống đẩy, squat (ngồi xổm) hoặc bài tập tăng sức mạnh cơ chân sẽ được thực hiện để cải thiện sức mạnh của cơ tứ đầu đùi, gân kheo và các cơ xung quanh khớp gối.
- Sử dụng dây kháng lực để thực hiện các bài tập hỗ trợ dây chằng phục hồi và giúp cơ thể trở nên linh hoạt hơn.
Các bài tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ trên máy chạy hoặc đạp xe sẽ giúp phục hồi sức mạnh cơ thể mà không gây quá tải cho khớp gối.
Lưu ý: Người bệnh cần tránh các bài tập có tác động mạnh và quá sức cho khớp gối. Mọi hoạt động phải được giám sát bởi chuyên gia phục hồi chức năng.
Giai đoạn 4: Quay trở lại chạy (4 – 6 tháng)
Lúc này, khớp gối đã có được sự linh hoạt và sức mạnh nhất định và người bệnh có thể chuẩn bị cho việc tham gia các hoạt động yêu cầu chuyển động nhanh, như chạy. Bạn có thể bắt đầu với các bài tập chạy chậm, chạy trên máy chạy bộ hoặc chạy ngoài trời với tốc độ thấp. Sau khi cơ thể đã quen với việc chạy thẳng, bài tập chạy thay đổi hướng (chạy vắt chéo, chạy lùi) sẽ giúp kiểm tra sự ổn định của khớp gối.
Lưu ý: Ở giai đoạn này, người bệnh phải theo dõi kỹ lưỡng cảm giác đau và sự ổn định của khớp gối. Nếu có dấu hiệu đau đớn, cần dừng lại và tham khảo ý kiến bác sĩ.
Giai đoạn 5: Quay trở lại thể thao (6 – 9 tháng)
Trước khi quay lại thể thao hoàn toàn, bác sĩ và chuyên gia phục hồi chức năng sẽ kiểm tra kỹ lưỡng khả năng vận động của khớp gối để xác định xem người bệnh đã đủ điều kiện tham gia các hoạt động thể thao với cường độ cao hay chưa.
Người bệnh có thể bắt đầu bằng các bài tập nhẹ nhàng và không có tác động mạnh như bơi lội, đi xe đạp hoặc các môn thể thao ít tác động. Sau đó, người bệnh có thể tham gia các hoạt động thể thao yêu cầu sức mạnh và sự bền bỉ như bóng đá, bóng rổ. Cùng với đó, các bài tập cải thiện sự linh hoạt, phản xạ, phối hợp và tốc độ sẽ được thực hiện để đảm bảo sự ổn định của khớp gối khi tham gia các môn thể thao.
Lưu ý sau mổ dây chằng khớp gối để nhanh hồi phục
Để đảm bảo phục hồi nhanh và an toàn sau phẫu thuật dây chằng chéo, người bệnh cần chú ý đến các yếu tố sau:
- Nghỉ ngơi và sử dụng các thiết bị hỗ trợ như nạng, nẹp đúng theo chỉ định. Tránh tự ý vận động hoặc thử nghiệm các bài tập ngoài kế hoạch.
- Chườm lạnh trong những ngày đầu sau mổ để giảm đau và sưng. Chườm ấm ở giai đoạn sau để tăng lưu thông máu và thư giãn cơ.
- Thực hiện các bài tập chuyển động nhẹ nhàng từ sớm kết hợp vật lý trị liệu với các bài tập phục hồi dây chằng khớp gối để ngăn cứng khớp.
- Bổ sung thực phẩm giàu protein, canxi, vitamin C và D để hỗ trợ tái tạo mô. Uống đủ nước và hạn chế các thực phẩm gây viêm như đồ ăn nhiều đường, dầu mỡ.
Nếu bạn hoặc người thân đang gặp vấn đề liên quan đến phục hồi sau chấn thương dây chằng đầu gối, hãy tìm đến các trung tâm phục hồi chức năng uy tín để được tư vấn và điều trị kịp thời. Trung tâm Trị liệu và Phục hồi chức năng MYREHAB MATSUOKA là một lựa chọn đáng tin cậy, nơi áp dụng các phương pháp tiêu chuẩn Nhật Bản cùng đội ngũ chuyên gia tận tâm. Truy cập https://myrehab-matsuoka.com/ để biết thêm thông tin chi tiết.
